Oświetlenie łazienki – poradnik

Łazienka jest szczególnym pomieszczeniem, którego aranżacja może być prawdziwym wyzwaniem. Wynika to z jej przeznaczenia i panujących warunków, takich jak podwyższona wilgotność powietrza i zmienne temperatury. W większości domów to pomieszczenie jest swoistym azylem, w którym nie tylko przeprowadza się codzienne higieniczne rytuały, ale też poszukuje odrobiny prywatności, intymności i spokoju. Jakie znaczenie ma w tym oświetlenie łazienki?

Dlaczego oświetlenie łazienki nie jest łatwe?

Pomijając wszystkie aspekty związane z wymiarami pomieszczenia, jego wyposażeniem i aranżacją, światło łazienkowe musi spełnić wiele stawianych mu wymagań. Przede wszystkim wysoka wilgotność i narażenie na kontakt z wodą pryskającą z prysznica sprawiają, że lampy łazienkowe muszą być szczelne. Dlatego z pewnością trzeba zapomnieć np. o otwartym kinkiecie w pobliżu kabiny prysznicowej.

Zdrowy rozsądek nie oznacza jednak, że ze wszystkiego trzeba rezygnować. Producenci oferują odpowiedni rodzaj opraw oświetleniowych do łazienki o wysokiej klasie szczelności, które doskonale sprawdzą się w pomieszczeniu sanitarnym. Co więcej, jednym z nowszych trendów jest montowanie oświetlenia ledowego nawet w fugach podłogowych. Wymaga to profilu LED, w którym można uzyskać na etapie instalacji co najmniej IP45. Chodzi o zabezpieczenie znajdującej się w nim taśmy LED i przewodów elektrycznych w przypadku zalania podłogi wodą. Profile tego typu, przeznaczone nie tylko na podłogę, oferuje producent Topmet Light.

Trudności w projektowaniu oświetlenia łazienkowego wynikają też z wielofunkcyjności tego wnętrza. Dla jednej osoby celem przebywania w nim będzie wyciszającą kąpiel w wannie. Inni domownicy będą się golić, wykonywać różne zabiegi kosmetyczne czy makijaż. Łazienka może też służyć do prania, prac gospodarczych, układania włosów oraz po prostu trzeba ją też dokładnie posprzątać. Do każdej z tych czynności niezbędne jest inne światło w łazience, od spokojnego i nastrojowego, przez jasne punktowe, akcentujące, po centralne, oświetlające całe wnętrze.

Czy do łazienki musi być specjalne oświetlenie?

W związku z warunkami, jakie panują w pomieszczeniach sanitarnych, a w szczególności z nadmiarem wilgoci, oświetlenie do łazienki musi spełniać określone wymogi. Wprawdzie przez wiele lat montowano w tych pomieszczeniach tradycyjne oprawy i żarówki zasilane prądem o napięciu 220/230 V, obecne świetlne aranżacje wymagają innych rozwiązań. Warto też podkreślić, że LED-y często są zasilane prądem o niskim napięciu, dzięki czemu są bezpieczniejsze. Dotyczy to głównie taśm wykorzystywanych np. do podświetlania wanien, półek czy luster.

Tradycyjne oprawy oświetleniowe natomiast powinny spełniać wymogi dotyczące klasy ochrony. Czy lampa IP20 nadaje się do łazienki? Niestety nie. Zaleca się między innymi montaż opraw IPX4 w odległości 60 cm od kabiny prysznicowej, IPX5 w odległości mniejszej niż 60 cm oraz IPX7 nad kabiną lub wanną.

Jak rozplanować oświetlenie w łazience?

W związku z różnymi potrzebami dotyczącymi oświetlenia łazienki teoretycznie można byłoby zainstalować bardzo dużo różnorodnych opraw. Nie ma co jednak przesadzać w często małych pomieszczeniach. Wystarczy dokładnie przeanalizować układ łazienki, potrzeby domowników oraz wyobrazić sobie, jakie warunki w konkretnych miejscach będą optymalne. Jak rozplanować oświetlenie w łazience? Wśród elementów, które powinny się w niej znaleźć, można wymienić:

• oświetlenie górne w formie plafonu lub wiszącej lampy z kloszem, która zapewni rozproszenie światła na całe pomieszczenie,
• oświetlenie lustra w łazience formie dwóch bocznych kinkietów lub jednego profilu LED umieszczonego ponad ramą,
• dekoracyjne oświetlenie łazienki – półek, wnęki ściennej, cokołu przy wannie itp.

Chociaż dwa pierwsze rodzaje oświetlenia łazienki są już standardem, zdarza się, że montuje się je niewłaściwie lub źle dobiera oprawy. Przykładowo lampa sufitowa nie może być zbyt ciemna, gdyż jej zadaniem jest zapewnienie odpowiednich warunków np. do sprzątania. Zdarza się też, że jej umiejscowienie nie jest dobrze zaplanowane.

Nie jest dobrym rozwiązaniem wieszanie w łazience dekoracyjnego żyrandola z otwartymi kloszami. Modne i jednocześnie praktyczne są oprawy wpuszczane w sufit, tzw. oczka. Przed zakupem oświetlenia warto sprawdzić, ile lumenów na metr kwadratowy w łazience zapewni w niej optymalne warunki.

Jaka temperatura barwowa światła do łazienki?

Istotna jest też barwa światła w łazience. Powinna ona raczej być chłodna, gdyż zapewni lepsza ostrość widzenia podczas wykonywanych zabiegów. Podczas aranżacji wnętrza warto sprawdzić, jaka temperatura barwowa do łazienki sprawdzi się najlepiej. Specjaliści zalecają:

• 5000-6500 K do białych łazienek,
• 4000-5000 K do łazienek zaaranżowanych w jasnych i chłodnych kolorach,
• 2700-3500 K do łazienek urządzonych w ciepłych barwach,
• 3300-4000 K światło górne,
• 2200-2700 K nad wanną,
• 3500-4500 K przy lustrze.

A jaka barwa światła do ciemnej łazienki pasuje najlepiej? W takim pomieszczeniu zaleca się stosowanie ciepłego światła w lampach z jasnymi kloszami. Można też zamontować dodatkowo dekoracyjne oświetlenie ledowe, które dodatkowo rozświetli wnętrze.

Jak oświetlić lustro w łazience?

Warto też zwrócić uwagę na poprawne oświetlenie lustra w łazience. Jest to przede wszystkim miejsce, w którym kobiety wykonują makijaż, mężczyźni się golą, a wszyscy domownicy układają włosy i pielęgnują cerę. Ostatecznie lustro pozwala też ocenić swój wygląd, dlatego odbijający się w nim obraz powinien być najbardziej realny i wyraźny jak to możliwe. Montaż kinkietu po jednej stronie sprawi, że twarz będzie rzucać cienie, a to nie sprzyja ani wykonywaniu precyzyjnych czynności, ani pozytywnej ocenie wyglądu.

Za najkorzystniejsze uważa się umieszczanie punktów świetlnych:

• symetrycznie po obu stronach tafli,
• w formie szerokiej listwy nad lustrem,
• jako podświetlenie lustra ze wszystkich jego stron.

Dekoracyjne oświetlenie łazienki – jakie stwarza możliwości?

Poza głównymi lampami, które zazwyczaj są w każdej łazience, oświetlenie może też pełnić funkcje dekoracyjne. Jest doskonałym sposobem na wydobycie wszystkich ukrytych walorów wnętrza, ale też na jego optyczne powiększenie, jeśli istnieje taka potrzeba. Ciekawym, stosowanym już kilkaset lat temu rozwiązaniem jest umieszczanie na wprost siebie dwóch oświetlonych luster. Z jednej strony stworzą one wrażenie nieskończonej głębi. Z drugiej, odbijające się w nich światło dodatkowo rozjaśni wnętrze.

Dekoracyjne oświetlenie łazienki to sposób na stworzenie nastroju, wydobycie ukrytych walorów takich miejsc jak wnęki, półeczki, zabudowa wanny czy lustro. Ciekawym pomysłem jest ukrywanie źródeł światła za przesłonami czy modne ostatnio tworzenie świetlnych pasów na podłodze. Ciekawe pomysły na takie oświetlenie to między innymi:

• dolne podświetlenie obudowy wanny,
• umieszczenie oczek LED w górnych ściankach wnęk z półkami,
• wkomponowanie pionowego profilu LED pomiędzy płytkami,
• podświetlenie lustra,
• podświetlenie szafek,
• ozdobna linia świetlna na podłodze,
• oświetlenie wnęk i zabudów w różnym kształcie w ścianie,
• oświetlenie podwieszanego sufitu.

Funkcje dekoracyjne może też pełnić oświetlenie główne, jeśli starannie dobierzesz oprawy oświetleniowe i klosze.

Natężenie światła w łazience

Oświetlenie łazienki powinno też mieć określoną moc. Określenie, że światło powinno zapewniać dobrą widoczność, jest względne i każdy może rozumieć je inaczej. Montując tradycyjne żarowe źródła światła do lampy głównej należało wybrać żarówkę o mocy 75 Wat do średniej lub mniejszej łazienki. Takie żarowe źródła światła nie są już stosowane, a moc LED dobiera się na podstawie przelicznika.

Jasność światła określa się w lumenach, dlatego ten wskaźnik może być pomocny przy dobieraniu oświetlenia. Wiedząc, ile lumenów do łazienki 4 m² zapewni w niej odpowiednie warunki, można dopasować instalację. Wartości w lumenach często są przeliczane przez producentów na waty, a 15 W jest równoważne 136 lm. Na 1 m² powinno przypadać 200 lm. Łatwo więc obliczyć, ile lumenów na 15 m² trzeba zapewnić, aby w łazience było komfortowo.

A ile lumenów do ciemnej łazienki? Jeśli pomieszczenie jest pozbawione okna, pomalowane w ciemnych barwach lub wykończone ciemnymi płytkami, liczbę warto zwiększyć do 300 lm/m².